Rreziku i kafeinës së pastër

Kafeina e pastër është bërë një trend në sportet e forcës, supozohet se stimulon metabolizmin. Megjithatë, nëse merret në doza të larta, mund të çojë në çrregullime ekstreme të ritmit të zemrës dhe madje edhe në vdekje. Dozimi i saktë është thuajse i pamundur.

Një vit më parë, Jeremi, 20-vjeçar, u gjet i vdekur në një konvikt studentor në Mynih. Një autopsi fillestare nuk përcaktoi shkakun e vdekjes së tij. Vetëm pasi prindërit e tij gjetën një paketë me pluhur kafeine të pastër në dhomën e tij, u bë një analizë toksikologjike që konfirmoi dyshimet:

Jeremi kishte konsumuar sasi shumë të lartë të kafeinës. Pluhurin e kafeinës ai e kishte marrë për stërvitjen e tij të fitnesit, tregon babai i tij.

Kafeina e pastër konsiderohet një suplement ushqimor dhe mendohet se stimulon metabolizmin. Autoriteti Evropian për Sigurinë Ushqimore paralajmëron të mos merren më shumë se dy doza të vetme prej 200 miligramësh në ditë.

Kafeina në Formë Pluhuri Nuk Është e Sigurt për T’u Dozuar

Disa furnizues ofrojnë këto doza prej 200 miligramësh – pra vetëm 0,2 gramë – si kapsula të gatshme. Por në formë të lirë pluhuri, doza e saktë pa një lugë matëse ose peshore precize është thuajse e pamundur, pasi sasia përkatëse e pluhurit është sa një majë thike. Disa shitës e dërgojnë këtë produkt të rrezikshëm edhe pa fletë udhëzuese, lugë matëse, ose rekomandime për dozimin dhe përdorimin.

Në paketimin që prindërit e Jeremit gjetën në dhomën e tij, shkruhej që doza prej 200 miligramësh të matet me një peshore kuzhine – diçka që është praktikisht e parealizueshme. Jeremi mund të ketë ngatërruar miligramët me gramët. Në një raport të RBB-së, edhe Instituti Federal për Vlerësimin e Rrezikut (BfR) paralajmëron se marrja e pesë deri në dhjetë gramë kafeinë të pastër, që përkon me rreth një deri dy lugë çaji, është tepër e rrezikshme për jetën.

Kafeina e Pastër Nuk Është e Krahasueshme me Kafenë e Përditshme

Megjithatë, kafeina në formë pluhuri mund të blihet lirshëm – pa asnjë kufizim për moshën. Kjo ndodh sepse kafeina konsiderohet si suplement ushqimor, shpjegon Anke Ehlers nga Departamenti i Sigurisë Ushqimore në BfR. “Suplementet ushqimore janë konsideruar ushqime. Ato nuk kanë nevojë për leje të veçantë, por thjesht duhet të regjistrohen pranë Agjencisë Federale për Mbrojtjen e Konsumatorit dhe Sigurinë Ushqimore.”

Autoriteti nuk e shqyrton efektivitetin apo sigurinë e këtyre suplementeve, por ato duhet të jenë të sigurta, një përgjegjësi e cila bie mbi prodhuesin dhe mbikëqyret zyrtarisht, thotë ekspertja. “Por kjo nuk do të thotë se çdo produkt mund të mbikëqyret në çdo kohë. Kjo është shumë e vështirë,” shton Ehlers.

Në doza të larta, kafeina e pastër mund të shkaktojë çrregullime ekstreme të ritmit të zemrës dhe, përfundimisht, vdekje. Kafeina e koncentruar nuk ka të bëjë aspak me produktet e zakonshme si kafeja. Për të arritur një nivel të rrezikshëm për jetën, dikush duhet të pijë pesë deri në dhjetë litra kafe në ditë, në varësi të peshës trupore.

Eksperti: Nuk ka Dëshmi për Efektivitetin e Kafeinës në Sportet e Forcës

Jeremi ndoshta ishte ndjekës i një trendi në rrjetet sociale, ku kafeina e pastër rekomandohet për rritje të performancës në sportet e forcës. Megjithatë, sipas Patrick Diel nga Qendra për Kërkime Parandaluese të Dopingut në Universitetin Sportiv Gjerman në Këln, nuk ka asnjë provë për këtë: “Nuk njoh ndonjë studim shkencor me cilësi të lartë që ta ketë provuar këtë efekt.” Sidoqoftë, shumë prodhues e promovojnë dhe përdorimi i saj është mjaft i zakonshëm në botën e fitnesit, thotë eksperti.

Gjithashtu, në stërvitjen e forcës ndikojnë shumë faktorë të tjerë, si mosha, gjumi dhe ushqimi. “Prandaj është shumë e vështirë të provohet se kafeina që merret para stërvitjes ka ndonjë efekt të veçantë shtesë,” thotë profesori. Diel thekson se asnjë sportist amator nuk ka nevojë për suplemente ushqimore të çfarëdoshme.

Pavarësisht kësaj, të rinjtë po përqafojnë këtë trend. Prandaj, prindërit e Jeremit duan të paralajmërojnë për rrezikun: në mënyrë që të rinjtë të jenë të vetëdijshëm për atë që po bëjnë, thotë babai i tij – dhe që “prindër të tjerë të mos përjetojnë të njëjtën përvojë.”