Problemet me gjumin në të 30-at dhe 40-at mund përshpejtonë plakjen e trurit tuaj

Gjithnjë e më shumë prova sugjerojnë një lidhje mes gjumit dhe shëndetit të trurit. Ekspertët theksojnë se trajtimi i problemeve të gjumit herët në jetë është i rëndësishëm për të ruajtur funksionet tona njohëse.

Një studim i ri ka zbuluar se problemet e cilësisë së gjumit në fillim të moshës së mesme shoqërohen me përshpejtim të plakjes së trurit dhe probleme tjera më vonë në jetë. Një tjetër studim sugjeron se njerëzit që përjetojnë ndërprerje të gjumit në të 30-at dhe 40-at kanë më shumë gjasa të kenë probleme me kujtesën dhe funksionet njohëse më vonë.

A po flini mjaftueshëm? Sa e mirë është cilësia e gjumit tuaj? Provat në rritje nga kërkimet shkencore kanë lidhur “gjumin e dobët” me përshpejtimin e plakjes së trurit dhe sugjerojnë se adresimi i problemeve të gjumit herët në jetë mund të ndihmojë në ruajtjen e funksioneve tona njohëse.

Kërkime të mëparshme kanë zbuluar se një gjumë cilësor mund të ndihmojë në ruajtjen dhe përmirësimin e sistemit glinfatik të trurit dhe aftësinë e tij për të eliminuar mbetjet. Studiuesit gjithashtu kanë zbuluar se çrregullimet dhe ndërprerjet e gjumit, si zgjerimi dhe kthimi në gjumë gjatë natës, mund të kontribuojnë në problemet e kujtesës dhe njohjes, të cilat mund të rrisin rrezikun për të zhvilluar demencë.

Në këtë artikull, ne theksojmë gjetjet kryesore nga dy studime të fundit të publikuara në vitin 2024, të cilat ofrojnë njohuri mbi lidhjen mes gjumit dhe shëndetit të trurit dhe se si mund të mbrojmë më mirë funksionet tona njohëse.

Gjumi i dobët i lidhur me plakjen më të shpejtë të trurit

Në përmbledhje:
Sipas një studimi të ri të botuar në Neurology, revista mjekësore e Akademisë Amerikane të Neurologjisë, njerëzit që përjetojnë probleme me cilësinë e gjumit në fillim të moshës së mesme, si vështirësi për të fjetur ose për të qëndruar në gjumë, tregojnë më shumë shenja të problemeve të shëndetit njohës në fund të moshës së mesme. Megjithëse ky studim tregon një korrelacion midis cilësisë së gjumit dhe shenjave të plakjes së trurit, nuk provohet që problemet e gjumit përshpejtojnë plakjen e trurit.

Pikat kryesore:
Studimi përfshiu 589 njerëz, me moshë mesatare 40 vjeç në fillim. Pjesëmarrësit plotësuan pyetësorë mbi gjumin në fillim të studimit dhe përsëri pas pesë vitesh. Hulumtuesit i ndanë pjesëmarrësit në tre grupe bazuar në numrin e karakteristikave të vetëraportuara të “gjumit të dobët”: i ulët (0-1), mesatar (2-3), dhe i lartë (më shumë se 3).

Pjesëmarrësit gjithashtu iu nënshtruan skanimeve të trurit 15 vjet pas fillimit të studimit. Hulumtuesit analizuan skanimet, duke përdorur inteligjencën artificiale për të përcaktuar “moshën e trurit” të secilit pjesëmarrës. Studimi zbuloi se disa karakteristika të gjumit, përfshirë cilësinë e tij, zgjimin herët dhe vështirësinë për të rënë ose qëndruar në gjumë, ishin të lidhura me plakjen e përshpejtuar të trurit, veçanërisht kur këto probleme me gjumin vazhdonin për pesë vjet.

Gjithashtu, u zbulua se pjesëmarrësit në grupin mesatar kishin një moshë të trurit mesatarisht 1.6 vite më të madhe se ata në grupin e ulët, ndërsa ata në grupin e lartë kishin një moshë të trurit mesatarisht 2.6 vite më të madhe.

“Gjetjet tona theksojnë rëndësinë e adresimit të problemeve me gjumin herët në jetë për të ruajtur shëndetin e trurit, duke përfshirë ruajtjen e një orari të qëndrueshëm të gjumit, ushtrimet, shmangien e kafeinës dhe alkoolit para gjumit, dhe përdorimin e teknikave të relaksimit,” tha autorja e studimit, Kristine Yaffe, MD, Profesore e Psikiatrisë, Neurologjisë dhe Epidemiologjisë në Universitetin e Kalifornisë, San Francisco. “Kërkimi i ardhshëm duhet të fokusohet në gjetjen e mënyrave të reja për të përmirësuar cilësinë e gjumit dhe hetimin e ndikimit afatgjatë të gjumit në shëndetin e trurit te të rinjtë.”

Kufizim i studimit: Pjesëmarrësit raportuan vetë problemet e gjumit, dhe është e mundur që nuk i raportuan saktë.

Cilësia e gjumit në fillim të moshës së mesme mund të ketë ndikim afatgjatë

Në përmbledhje:
Sipas një studimi të mëparshëm të publikuar në janar në Neurology, njerëzit që përjetojnë ndërprerje të gjumit në të 30-at dhe 40-at kanë më shumë gjasa të kenë probleme me kujtesën dhe funksionet njohëse më vonë në jetë.

“Edhe në fillim të moshës së rritur, cilësia e gjumit ndikon në ndryshime të matshme në performancën njohëse deri në mesin e jetës. Gjetjet e studimit mbështesin rëndësinë e cilësisë së gjumit, të pandërprerë ose të pashqetësuar, në lidhje me performancën njohëse,” tha David Merrill, MD, PhD, një psikiatër geriatrik dhe drejtor i Qendrës së Shëndetit të Trurit të Paqësorit në Institutin e Shkencës së Trurit në Kaliforni, i cili nuk ishte pjesë e studimit.

Pikat kryesore:
Hulumtuesit shqyrtuan modelet dhe kohëzgjatjen e gjumit të 526 personave, me një moshë mesatare 40 vjeç në fillim, të cilët u ndoqën për 11 vjet. Pjesëmarrësit mbanin një monitor në dorë për tre ditë radhazi, një herë në vit. Ata gjithashtu regjistruan orët e gjumit dhe zgjimit në një ditar gjumi, plotësuan një anketë mbi cilësinë e gjumit dhe morën një “shkallë” cilësie nga 0 në 21, ku pikët më të larta tregonin më shumë probleme me cilësinë e gjumit. Përveç kësaj, ata plotësuan teste të kujtesës dhe mendimit.

Pas përshtatjes për moshën, gjininë, racën dhe edukimin, hulumtuesit raportuan se njerëzit me gjumin më të çrregulluar kishin më shumë se dyfishin e gjasave për të pasur probleme me performancën njohëse më vonë në jetë krahasuar me ata me gjumin më të pandërprerë. Ata gjithashtu zbuluan se kohëzgjatja dhe cilësia e vetë-raportuar e gjumit nuk ishin të lidhura me njohjen në moshën e mesme.

“Ne të gjithë e dimë që gjumi është i dobishëm, dhe rezultatet e këtij studimi janë padyshim të vërteta,” tha Steven Feinsilver, MD, drejtori i Qendrës për Mjekësinë e Gjumit në Spitalin Lenox Hill të Northwell në Nju Jork, i cili nuk ishte pjesë e studimit. “Por pyetja është, çfarë erdhi më parë: A shkaktoi cilësia e dobët e gjumit disfunksionin njohës, apo disfunksioni njohës shkaktoi cilësinë e dobët të gjumit?”

Si të flini më mirë: Këshilla nga ekspertët

“Gjëra si ulja e niveleve të stresit para se të shkojmë në shtrat, marrja e një dushi të ngrohtë, gjumi në një dhomë të ftohtë – të gjitha këto janë të lidhura me përmirësimin e mundshëm të cilësisë së gjumit gjatë natës. Ne gjithashtu e dimë për shmangien e kohës para ekranit gjatë pasdites dhe mbrëmjes (dhe) filtrimin e dritës blu,” tha Merrill për Medical News Today.

“Është e rëndësishme të japim përparësi shëndetit të gjumit,” tha Scott Kaiser, MD, një geriater dhe drejtor i shëndetit për të moshuarit në Institutin e Shkencës së Trurit të Paqësorit në Santa Monica, Kaliforni. “Higjiena e gjumit – përgatitja e mjedisit, shkuarja dhe zgjimi në të njëjtën kohë – është shumë e rëndësishme.”

“Është e habitshme sa shumë prej nesh kanë higjienë të dobët të gjumit. Edhe pse ka faktorë të tjerë të stilit të jetës që kontribuojnë në demencë, gjumi është një prej tyre ku mund të përqendrohemi duke qenë të qëndrueshëm,” tha Kaiser.