Ndjenja e vetmisë dhe depresioni mund të përshpejtojnë plakjen më shumë se pirja e duhanit, zbulon studimi

Është tashmë e njohur që ndjenja e vetmisë mund të ndikojë negativisht në shëndetin psikologjik. Por mund të ketë edhe efekte në shëndetin fizik, duke përshpejtuar procesin e plakjes së trupit.

Sipas një studimi të ri, vetmia rrit moshën biologjike të njerëzve më shumë sesa pirja e duhanit rregullisht.

Studimi përdori një “orë plakjeje” me inteligjencë artificiale për të analizuar të dhënat e gjakut dhe parametrat biometrikë nga pothuajse 12,000 të rritur kinezë.

Studiuesit, të drejtuar nga kompania e bioteknologjisë Deep Longevity, thanë se u befasuan kur panë sa shumë ndikim mund të kenë faktorët psikologjikë në procesin e plakjes, në krahasim me faktorët fizikë të njohur, si pirja e duhanit.

Çfarë është një “orë plakjeje”?

Një orë plakjeje është një model statistikor që mat moshën biologjike, në vend të moshës kronologjike – që është sa vjeç është një person sipas datës së lindjes.

Duke analizuar një kombinim të 16 biomarkerëve të gjakut, shtatë parametrave biometrikë dhe gjininë biologjike të pjesëmarrësit, ora krijoi një parashikim të moshës.

“Një orë plakjeje është një model dixhital i plakjes, i stërvitur mbi mijëra mostra njerëzore,” tha Fedor Galkin, Shkencëtari Kryesor i Deep Longevity, për Euronews Next.

“Ajo mëson të identifikojë gjurmët e plakjes duke analizuar profilet e biomarkerëve të shënuara me moshë kronologjike. Pastaj, mund të vlerësojë moshën e një personi duke parë biomarkerët e tij,” shtoi ai.

“Rezulton se nëse një person identifikohet nga ky model si një person më i vjetër, proceset e tij molekulare të plakjes janë përshpejtuar. Kjo mund të përdoret për të parandaluar fillimin e sëmundjeve të lidhura me plakjen ose për të gjetur mënyra për të ngadalësuar plakjen.”

Studiuesit thanë se parashikuesit më të rëndësishëm të moshës ishin tensioni i gjakut, cistatina C (një proteinë që tregon shëndetin e veshkave), indeksi i masës trupore (BMI) dhe spirometria (kapaciteti i mushkërive).

Pas analizimit të të dhënave të 11,914 të rriturve kinezë, ora përcaktoi se pirja e duhanit shtonte rreth 1.25 vite të plakjes.

Ndjenjat e vetmisë, megjithatë, mund të shtonin 1.65 vite të plakjes.

Nuk ishte vetëm ndjenja e vetmisë që kontribuonte në përshpejtimin e plakjes, por një grup faktorësh psikologjikë të krijuar për të matur mirëqenien që përfshinte gjithashtu frikën, pashpresën, depresionin, pakënaqësinë dhe gjumin e dobët.

Gjithashtu, ata që nuk ishin kurrë të martuar kishin një plakje shtesë prej 0.35 vite për shkak të statusit të tyre të beqarëve, ndërsa njerëzit që jetonin në zona rurale kishin një plakje shtesë prej 0.39 vite.

‘Shëndeti mendor, një faktor kryesor në plakje’

“Ka një numër të madh studimesh mbi mënyrën se si shëndeti mendor dhe fizik lidhen, përfshirë trajektoret e tyre të përbashkëta të plakjes,” tha Galkin.

“Pjesa befasuese është se, ndryshe nga disa projekte të tjera kërkimore, kjo lidhje mund të vërehet duke përdorur të dhëna shumë të thjeshta. Një tjetër surprizë është se sa shumë mund të ndikojnë parametrat psikologjikë krahasuar me një faktor të njohur që përshpejton plakjen, siç është pirja e duhanit.”

Manuel Faria, një tjetër autor i studimit, argumentoi se “gjendjet mendore dhe psikologjike janë disa nga parashikuesit më të qëndrueshëm të rezultateve shëndetësore dhe cilësisë së jetës – megjithatë ato janë kryesisht të lëna pas dore nga kujdesi shëndetësor modern.”

Ai tha se aspekti psikologjik i plakjes nuk duhet të neglizhohet as në kërkime dhe as në zbatimet praktike të anti-plakjes.

Autorët konkluduan se, duke pasur parasysh lidhjen e fortë midis gjendjeve psikologjike dhe plakjes, shëndeti i dobët mendor duhet të njihet si një faktor i rëndësishëm që ndikon në plakjen.

“Kjo studim hedh bazat për mjete të reja që mund të ndihmojnë në kthimin mbrapa të plakjes psikologjike dhe biologjike dhe përmirësimin e mirëqenies në të njëjtën kohë,” tha Alex Zhavoronkov, themeluesi dhe CEO i Insilico Medicine dhe bashkautor i studimit.

“Organizatat dhe qeveritë do të përfitonin nga produktiviteti i shtuar dhe ulja e kostove të kujdesit shëndetësor që vijnë nga optimizimi i moshës psikologjike dhe biologjike.”