Kur dhe sa shpesh duhet të kontrolloheni për kancerin e gjirit?

Kanceri i gjirit është një nga llojet më të zakonshme të kancerit tek gratë dhe zbulimi i hershëm është thelbësor për suksesin e trajtimit dhe rritjen e mundësive të mbijetesës. Prandaj, pyetja “Kur dhe sa shpesh duhet të kontrolloheni për kancerin e gjirit?” është një shqetësim i rëndësishëm për shumë gra. Përgjigja varet nga disa faktorë si mosha, historiku familjar, dhe faktorët e tjerë të rrezikut. Ky artikull do të ofrojë udhëzime të bazuara në rekomandimet më të fundit për të ndihmuar në kuptimin e mënyrës dhe kohës më të mirë për të kryer kontrollet e gjirit.

1. Kontrollet e vetëdijes për gjirin

Njohja e trupit tuaj dhe ndryshimet që mund të ndodhin në gji janë të rëndësishme në zbulimin e hershëm të kancerit të gjirit. Gratë duhet të jenë të vetëdijshme për shenjat dhe simptomat e ndryshimeve në gjinj, të tilla si:

• Shfaqja e një gjëndre apo gungë në gji apo nën sqetull.
• Ndryshime në formën apo madhësinë e gjirit.
• Lëkura e gjirit që bëhet e ashpër, e skuqur apo me gropa.
• Lëngjet e pazakonta nga thithka.

Është e rëndësishme që çdo ndryshim i pazakontë të diskutohet menjëherë me një mjek.

2. Kontrollet klinike të gjirit

Kontrollet klinike të gjirit janë ekzaminime të kryera nga profesionistë të shëndetësisë për të zbuluar ndonjë gjëndër ose anomali në gji. Ky ekzaminim mund të përfshijë një kontroll fizik të gjirit dhe nën sqetull për të kontrolluar ndonjë gungë ose ndryshim tjetër.

Udhëzimet:

• Gratë në të 20-at dhe 30-at e tyre duhet të kryejnë një kontroll klinik të gjirit çdo 1 deri në 3 vjet, në varësi të rekomandimeve të mjekut të tyre dhe faktorëve të rrezikut personal.
• Gratë mbi 40 vjeç duhet të kryejnë kontrolle klinike të gjirit çdo vit.

3. Mamografia

Mamografia është testi më i përdorur për zbulimin e hershëm të kancerit të gjirit dhe është një radiografi që ndihmon në identifikimin e gjëndrave të vogla që nuk mund të ndjehen gjatë një ekzaminimi fizik.

Udhëzimet për mamografinë janë të ndryshme në varësi të faktorëve të rrezikut dhe grupmoshave:

• Gratë midis moshës 40 dhe 44 vjeç: Mund të zgjedhin të fillojnë mamografinë çdo vit, në varësi të rekomandimeve të mjekut dhe preferencave personale.
• Gratë midis moshës 45 dhe 54 vjeç: Duhet të bëjnë një mamografi çdo vit.
• Gratë mbi 55 vjeç: Mund të zgjedhin të bëjnë mamografi çdo dy vjet ose të vazhdojnë me ekzaminime vjetore, në varësi të shëndetit të përgjithshëm dhe rekomandimeve të mjekut.

4. Testet shtesë për gratë me faktorë të rrezikut të lartë

Disa gra kanë një rrezik të shtuar për kancerin e gjirit për shkak të historikut familjar ose mutacioneve gjenetike si BRCA1 dhe BRCA2. Në këto raste, përveç mamografisë, mund të rekomandohen teste shtesë, si rezonanca magnetike (MRI) për gjirin.

Udhëzimet për gratë me faktorë të rrezikut të lartë:

• Gratë me një histori familjare të fortë të kancerit të gjirit ose të vezoreve, ose që kanë testuar pozitiv për mutacionet BRCA1/BRCA2, mund të kenë nevojë të fillojnë mamografinë dhe MRI-në e gjirit më herët, zakonisht nga mosha 30 vjeç.
• Konsultimi me një specialist për kancerin e gjirit është i rëndësishëm për të përcaktuar një plan individual të kontrollit.

5. Faktorët e rrezikut që ndikojnë në frekuencën e kontrolleve

Disa faktorë që mund të rrisin rrezikun e kancerit të gjirit përfshijnë:

• Historia familjare: Një familjar me kancer gjiri ose vezoreje.
• Mosha: Rreziku për kancerin e gjirit rritet me moshën.
• Mutacionet gjenetike: BRCA1 dhe BRCA2.
• Menstruacioni i hershëm dhe menopauza e vonë: Gratë që kanë filluar menstruacionin para moshës 12 vjeç dhe ato që kanë hyrë në menopauzë pas moshës 55 vjeç mund të kenë një rrezik më të lartë.
• Obeziteti dhe mënyra e jetesës: Mungesa e aktivitetit fizik dhe dieta e varfër mund të rrisin rrezikun.

6. Konsultimi me mjekun tuaj

Kontrolli i gjirit është një pjesë e rëndësishme e kujdesit tuaj shëndetësor. Rekomandohet që të flisni me mjekun tuaj për të diskutuar rreziqet tuaja personale dhe të krijoni një plan kontrolli të përshtatshëm për nevojat tuaja. Një qasje e personalizuar ndihmon në parandalimin ose zbulimin e hershëm të kancerit të gjirit dhe përmirëson shanset për trajtim efektiv dhe shëndet afatgjatë.

Përfundim

Kontrollimi i rregullt për kancerin e gjirit është një hap i domosdoshëm në ruajtjen e shëndetit të gjirit dhe zbulimin e hershëm të sëmundjeve. Mamografitë dhe ekzaminimet klinike të gjirit janë dy nga metodat kryesore për zbulimin e hershëm, por frekuenca dhe koha e kontrolleve duhet të jenë të bazuara në historikun tuaj shëndetësor dhe faktorët e rrezikut personal. Këshillimi me një profesionist të shëndetësisë mund t’ju ndihmojë të krijoni një plan kontrolli të përshtatshëm dhe efektiv për shëndetin tuaj të gjirit.