Epilepsia: Çfarë është, Shkaqet, Simptomat dhe Trajtimi
Epilepsia është një sëmundje afatgjatë (kronike) që prek miliona njerëz në mbarë botën. Ajo shkakton kriza të përsëritura për shkak të sinjaleve elektrike jonormale të prodhuara nga qelizat e dëmtuara të trurit.
Një shpërthim i aktivitetit elektrik të pakontrolluar brenda qelizave të trurit mund të shkaktojë një konfiskim (krizë). Këto konvulsione mund të përshihen me ndryshime në vetëdijen e individit, kontrollin e muskujve, ndjesi, emocione dhe sjellje.
Kush Preket nga Epilepsia? Epilepsia mund të prekë çdokënd, pavarësisht moshës, racës apo gjinisë. Sipas statistikave, në SHBA rreth 3.4 milionë njerëz janë të diagnostikuar me epilepsi, nga të cilët 3 milionë janë të rritur dhe 470,000 janë fëmijë. Çdo vit, raportohen rreth 150,000 raste të reja. Në mbarë botë, epilepsia prek rreth 65 milionë persona.
Çfarë Ndodh në Trurin tuaj Kur Keni Epilepsi? Qelizat e trurit transmetojnë mesazhe elektrike për të komunikuar me pjesët e ndryshme të trupit. Epilepsia çrregullon këtë komunikim të rregullt, duke shkaktuar shpërthime të energjisë elektrike, të cilat rezultojnë në kriza. Këto shpërthime shkaktojnë ndryshime në vetëdije, ndjesi dhe lëvizje të pakontrolluara të muskujve.
Llojet e Epilepsisë dhe Simptomat e Konvulsioneve Epilepsia klasifikohet sipas llojit të konfiskimeve:
- Krizat me Fillimin Fokal:
- Kriza e vetëdijshme me fillim fokal: Ndryshime në shqisa, emocione ose dridhje e pakontrolluar e muskujve.
- Kriza e ndërgjegjësimit të dëmtuar me fillim fokal: Vështrim i zbrazët, lëvizje të përsëritura si përtypje ose fërkim duarsh.
- Krizat me Fillim të Gjeneralizuar:
- Konvulsione të mungesës: Vështrim i zbrazët dhe lëvizje të vogla të muskujve.
- Konvulsione atonike: Humbje e tonit të muskujve, rrëzim i papritur.
- Konvulsione tonike: Ngurtësim i muskujve.
- Kriza klonike: Dridhje e muskujve për disa sekonda ose minuta.
- Kriza toniko-klonike: Kombinim i ngurtësimit dhe dridhjeve të muskujve, humbje e vetëdijes.
- Kriza mioklonike: Dridhje të shkurtra të muskujve.
Shkaqet dhe Shkaktarët e Konvulsioneve Shkaqet e epilepsisë janë të ndryshme, por në 70% të rasteve mbeten të panjohura. Faktorët e njohur përfshtijnë:
- Gjenetika
- Lëndime në kokë
- Infeksione të trurit
- Çrregullime imune
- Çrregullime zhvillimore dhe metabolike
- Tumore të trurit dhe goditje në tru
Faktorët që mund të nxisin konvulsione janë:
- Stresi
- Pagjumësia
- Alkooli dhe droga
- Ndryshimet hormonale
- Dritat ndezëse
- Mungesa e ushqimit të shëndetshëm dhe lëngjeve
- Dehidratimi
- Humbja e dozave të ilaçeve
Simptomat e Konvulsioneve Simptomat e konfiskimeve mund të përshijnë:
- Humbje e vetëdijes
- Lëvizje të pakontrolluara të muskujve
- Ndryshime në shqisa
- Konfuzion
- Simptoma psikike si ankthi ose frika
Për ta menaxhuar epilepsinë, është e rëndësishme që pacientët të mbajnë një ditar të konfiskimeve për të identifikuar faktorët nxitës dhe për të punuar ngushtë me mjekun e tyre.
Burimi: Portali Shëndeti, www.shendeti.com.al
