Dieta Mesdhetare mund të ulë rrezikun e sëmundjeve të zemrës dhe diabetit

Dieta mesdhetare përqendrohet te ushqimet me bazë bimore, përdor vajin e ullirit dhe përfshin një sasi të lartë frutash, perimesh dhe drithërash.

Ka pasur shumë interes mbi përfitimet shëndetësore të kësaj diete, veçanërisht në lidhje me shëndetin kardiovaskular.

Një studim i fundit i botuar në The Journal of Nutrition analizoi se si ndjekja e dietës mesdhetare lidhet me rrezikun e sëmundjeve të shumta kardiometabolike, si diabeti i tipit 2 dhe sulmet në zemër.

Studiuesit zbuluan se ndjekja e dietës mesdhetare mund të zvogëlojë gjasat që dikush të kalojë nga një sëmundje e parë kardiometabolike në multimorbiditet kardiometabolik — gjendje të shumëfishta të lidhura me shëndetin kardiovaskular dhe metabolik — gjatë periudhave të ndjekjes 10 dhe 15-vjeçare.

Si ndikon dieta mesdhetare në shëndetin kardiometabolik

Siç vërehet në këtë studim, sëmundjet kardiometabolike përfshijnë gjendje si goditjet në tru, sulmet në zemër dhe diabeti i tipit 2. Kur një person ka dy ose më shumë nga këto gjendje, quhet multimorbiditet kardiometabolik.

Ky hulumtim synoi të zbulonte nëse ndjekja e dietës mesdhetare mund të zvogëlojë rrezikun për sëmundjen e parë kardiometabolike dhe multimorbiditetin kardiometabolik.

Studiuesit përdorën të dhënat e pjesëmarrësve nga studimi EPIC-Norfolk (Hulumtimi Evropian i Perspektivës për Kancerin).

Hulumtimi përfshiu 21,900 pjesëmarrës të cilët nuk kishin pësuar sulm në zemër, goditje në tru apo diabet të tipit 2 në fillim. Studiuesit matën përkushtimin e pjesëmarrësve ndaj dietës mesdhetare duke përdorur dy pikëzim dietor: bazuar në piramidën mesdhetare dhe në median dietore mesdhetare.

Koha mesatare e ndjekjes ishte 21.4 vjet, dhe studiuesit analizuan rastet e sulmeve në zemër, goditjeve në tru, diabetit të tipit 2 dhe vdekjes.

Gjatë studimit, 5,028 pjesëmarrës përjetuan një sëmundje kardiometabolike, dhe 734 përjetuan multimorbiditet kardiometabolik.

Në përgjithësi, ndjekja e dietës mesdhetare tregoi përfitime të qarta. Të dy llojet e pikëzimeve dietore mesdhetare lidheshin me një rrezik më të ulët për multimorbiditet kardiometabolik gjatë ndjekjes prej 21.4 vitesh.

Studiuesit analizuan gjithashtu ndikimin e dietës mesdhetare për të parandaluar kalimin nga një sëmundje e parë kardiometabolike në multimorbiditet kardiometabolik. Në periudhat e ndjekjes 10 dhe 15-vjeçare, dieta mesdhetare u shoqërua me një rrezik të ulur për këtë tranzicion.

Kush përfiton më shumë nga dieta mesdhetare?

Studiuesit kryen disa analiza të tjera për të parë se si klasa sociale ndikonte në shoqërimin e rrezikut.

Punonjësit jo-manualë përfituan më shumë nga ndjekja e dietës mesdhetare gjatë ndjekjes mesatare prej më shumë se 20 vitesh, me një rrezik më të ulur për sëmundje të parë kardiometabolike dhe kalim në multimorbiditet kardiometabolik. Ndërsa, punonjësit manualë nuk duket se patën këtë ulje të rrezikut të tranzicionit.

Dr. Rigved Tadwalkar, një kardiolog dhe drejtor i Qendrës së Rehabilitimit Kardiak në Spitalin Providence Saint John’s në Kaliforni, ndau mendimin e tij për gjetjet e studimit me Medical News Today.

Sipas Tadwalkar-it, “studimi ofron prova të forta se përkushtimi ndaj dietës mesdhetare mund të ulë ndjeshëm rrezikun e kalimit nga një ngjarje e parë kardiometabolike, si sulmi në zemër ose goditja në tru, në kushte të tjera kardiometabolike, si diabeti i tipit 2.”

Kufizimet e studimit: A vlejnë rezultatet për të gjithë?

Është gjithashtu e rëndësishme të kuptohen kufizimet e këtij hulumtimi. Për shembull, të dhënat përqendroheshin kryesisht te njerëzit me prejardhje evropiane, duke kufizuar përhapshmërinë e rezultateve.

Pjesëmarrësit ishin gjithashtu të rritur mbi 40 vjeç, kështu që studimi i grupeve më të reja mund të jetë i dobishëm për kërkime të ardhshme.

Gjithashtu, pjesëmarrësit raportuan vetë zgjedhjet e tyre ushqimore dhe përkushtimin ndaj dietës, gjë që mund të mos jetë plotësisht në përputhje me dietat e tyre reale.

Çfarë mund të bëni për të mbrojtur shëndetin tuaj kardiometabolik?

Dr. Christopher Berg, një kardiolog, shpjegoi se multimorbiditeti kardiometabolik përkufizohet si të kesh dy ose më shumë nga sëmundjet kardiometabolike: sulm në zemër, goditje në tru ose diabet të tipit 2.

Sipas Berg-ut, një mënyrë e lehtë për të reduktuar rrezikun për sulm në zemër, goditje në tru ose diabet të tipit 2 përfshin ndjekjen e “8 rekomandimeve themelore” të Shoqatës Amerikane të Zemrës:

• Ndjekja e një diete të shëndetshme, si ajo mesdhetare
• Ushtrimet fizike mbi 150 minuta në javë
• Lënia e duhanit
• Gjumi cilësor
• Mbajtja e peshës së shëndetshme
• Menaxhimi i niveleve të kolesterolit
• Menaxhimi i niveleve të sheqerit në gjak
• Menaxhimi i presionit të gjakut

Gjithashtu, është e rëndësishme të adresohen pengesat e mundshme për adoptimin e dietës mesdhetare, në mënyrë që më shumë njerëz të përfitojnë nga ky opsion i shëndetshëm ushqimor.