Çfarë duhet të dini rreth tinitusit (zhurmës në veshë)

Çfarë duhet të dini rreth tinitusit (zhurmës në veshë)
02.02.2025

Dëmtimi i veshit dhe ekspozimi ndaj zhurmave të larta janë shkaqe të zakonshme të zhurmës ose gumëzhimës në veshë (tinitusi).

Shkaqe të tjera më pak të njohura përfshijnë përdorimin e disa ilaçeve dhe sëmundjet e tiroides.

Çfarë është tinitusi?

Tinitusi është një term mjekësor që përshkruan ndjesinë e “tingëllimës në veshë”. Nuk është një sëmundje më vete, por zakonisht është një simptomë e një gjendjeje tjetër shëndetësore. Për shumë njerëz, tinitusi shfaqet vetë, pa ndonjë simptomë tjetër shoqëruese.

Nëse keni tinitus, mund të dëgjoni jo vetëm tingëllimë, por edhe:

  • gumëzhimë
  • gurgullimë
  • klikime
  • fishkëllima
  • zhurma të ngjashme me avullin

Edhe pse i dëgjoni këto tinguj në veshë, ato nuk vijnë nga ndonjë burim i jashtëm, prandaj quhen edhe “tinguj fantazmë”.

Tinitusi mund të jetë irritues dhe ndonjëherë mund të ndërhyjë në dëgjimin e tingujve të tjerë përreth. Ankthi dhe stresi gjithashtu mund ta përkeqësojnë atë, duke ndikuar negativisht në gjendjen tuaj të përgjithshme.

Tinitusi mund të prekë njërin ose të dy veshët dhe mund të shfaqet tek njerëz të të gjitha moshave, megjithatë është më i zakonshëm tek të rriturit më të moshuar.

Llojet e Tinitusit

Ekzistojnë dy lloje kryesore të tinitusit:

  • Tinitusi objektiv – Në raste të rralla, tingujt e tinitusit mund të dëgjohen edhe nga një mjek gjatë ekzaminimit.
  • Tinitusi subjektiv – Ky është lloji më i zakonshëm dhe vetëm ju mund të dëgjoni tingujt në veshët tuaj.

Një formë specifike e tinitusit subjektiv është tinitusi pulsativ, i cili shpesh lidhet me çrregullime të enëve të gjakut dhe ka një ritëm të njëjtë me rrahjet e zemrës.

Shkaqet e Tinitusit

Dëmtimi i veshit të brendshëm është një nga shkaqet më të zakonshme të tinitusit. Tingujt që dëgjojmë transmetohen përmes valëve të zërit, të cilat udhëtojnë nga veshi i mesëm në veshin e brendshëm, ku shndërrohen në impulse elektrike dhe dërgohen në tru për t’u interpretuar si tinguj.

Nëse veshi i brendshëm dëmtohet, mënyra se si truri përpunon tingujt mund të ndryshojë. Gjithashtu, dëmtimi i kockave të vogla të veshit të mesëm ose i daulles së veshit mund të ndërhyjë në përçimin e duhur të tingujve.

Shkaqe të tjera të mundshme përfshijnë:

  • Ekspozimi ndaj zhurmave të larta – Persona që punojnë me pajisje të zhurmshme si shpues betoni apo sharra elektrike, si dhe ata që dëgjojnë muzikë me volum të lartë përmes kufjeve, mund të përjetojnë tinitus.
  • Infeksionet e veshit dhe bllokimi nga dylli i tepërt.
  • Humbja e dëgjimit për shkak të moshës.
  • Spazma të muskujve në veshin e mesëm.
  • Sëmundja e Meniere – Një çrregullim i veshit të brendshëm që ndikon në dëgjimin dhe ekuilibrin.
  • Hipertensioni dhe kolesteroli i lartë – Çrregullimet e qarkullimit të gjakut mund të ndikojnë në dëgjim.
  • Problemet me nofullën (TMJ) – Disa çrregullime të nofullës mund të shkaktojnë dhimbje të vazhdueshme në kokë dhe veshë.

Në raste më të rralla, aneurizmat apo spazmat muskulore në qiellzën e gojës mund të jenë shkaqe të tinitusit.

Ilaçet që Mund të Shkaktojnë Tinitus

Disa ilaçe mund të shkaktojnë dëmtime në vesh dhe tinitus. Kjo gjendje quhet ototoksicitet dhe përfshin:

  • Doza shumë të larta të aspirinës.
  • Disa lloje diuretikësh si bumetanidi (Bumex).
  • Ilaçet kundër malaries si klorokina.
  • Antibiotikët si eritromicina dhe gentamicina.
  • Disa ilaçe kundër kancerit, si vincristina.

Diagnostikimi i Tinitusit

Tinitusi është i vështirë për t’u diagnostikuar, pasi vetëm personi që e përjeton mund ta dëgjojë atë. Një mjek ose audiolog do të bëjë një ekzaminim të plotë të veshëve dhe një test dëgjimi.

Gjatë testit të dëgjimit, mjeku do t’ju vendosë kufje dhe do t’ju luajë tinguj në një vesh në të njëjtën kohë, ndërsa ju duhet të tregoni kur i dëgjoni.

Në disa raste, mund të përdoren skanime si CT ose MRI për të zbuluar ndonjë anomali strukturore. Nëse shkaku i saktë nuk mund të identifikohet, trajtimi do të fokusohet në menaxhimin e simptomave.

Si Trajtohet Tinitusi?

Nëse tinitusi shkaktohet nga një gjendje mjekësore, trajtimi do të përqendrohet në trajtimin e asaj gjendjeje. Në rastet kur ilaçet janë shkaktari, mjeku mund të rekomandojë ndryshimin e tyre.

Mënyrat e tjera të trajtimit përfshijnë:

Terapitë me Zë

  • Pajisje që anulon zhurmën – Këto pajisje gjenerojnë tinguj të qetësueshëm për të maskuar zhurmën e tinitusit.
  • Pajisje maskuese të veshit – Ngjashëm me aparatet e dëgjimit, këto pajisje ndihmojnë në reduktimin e tingujve të tinitusit.

Ndryshime në Stilin e Jetës

  • Reduktimi i stresit – Stresi nuk e shkakton tinitusin, por mund ta përkeqësojë atë.
  • Shmangia e zhurmave të larta – Mbrojtja e veshëve nga zhurmat e forta mund të ndihmojë në lehtësimin e simptomave.

Terapia me Ilaçe

Në raste të rënda, mjekët mund të rekomandojnë ilaçe kundër ankthit ose antidepresantë triciklikë për të ndihmuar në reduktimin e simptomave. Këto përfshijnë:

  • Alprazolami (Xanax)
  • Amitriptilina
  • Nortriptilina (Pamelor)

Megjithatë, këto ilaçe mund të kenë efekte anësore si lodhje, të përziera, kapsllëk, dhe në raste të rralla, probleme me zemrën.

Aparatet e Dëgjimit

Nëse keni edhe humbje dëgjimi, aparatet e dëgjimit mund të ndihmojnë në përmirësimin e dëgjimit dhe zvogëlimin e ndikimit të tinitusit.

Si të Parandaloni Tinitusin?

  • Mbroni veshët nga zhurmat e forta – Përdorni tapa për veshët ose kufje mbrojtëse kur ndodheni në ambiente me zhurmë të lartë.
  • Kufizoni volumin e muzikës – Mos dëgjoni muzikë me volum të lartë në kufje ose në evente të zhurmshme.
  • Bëni kontrolle të rregullta të dëgjimit – Kjo ndihmon në zbulimin dhe trajtimin e problemeve në faza të hershme.

Nëse përjetoni tinitus, këshillohuni me një mjek për të kuptuar shkaqet dhe opsionet e trajtimit më të përshtatshme për ju.

Të fundit

Më të lexuarat