8 shenja dhe simptoma të mungesës së vitaminës A

Vitamina A është një lëndë ushqyese e tretshme në yndyrë, e domosdoshme për shikim të shëndetshëm, sistemin imunitar, fertilitetin dhe lëkurën. Mungesa e vitaminës A mund të shkaktojë probleme me shikimin, vështirësi në konceptim, lëkurë të thatë ose të inflamuar, infeksione në kraharor dhe më shumë.
Ekzistojnë dy lloje të vitaminës A në ushqime: vitamina A e formuar dhe provitamina A.
Vitamina A e formuar, e njohur si retinol, gjendet kryesisht në mish, peshk, vezë dhe produkte bulmeti.
Nga ana tjetër, trupi e konverton karotenoidet nga ushqimet bimore – si frutat dhe perimet me ngjyrë të kuqe, jeshile, të verdhë dhe portokalli – në vitaminë A.
Ndërsa mungesa e kësaj vitamine është e rrallë në vendet e zhvilluara, shumë njerëz në vendet në zhvillim nuk marrin sasinë e nevojshme të saj.
Grupet më të rrezikuara nga mungesa e vitaminës A janë gratë shtatzëna, nënat gjidhënëse, foshnjat dhe fëmijët. Gjithashtu, sëmundje si fibroza cistike dhe diarrea kronike mund të rrisin rrezikun e mungesës së vitaminës A.
Ja 8 shenjat dhe simptomat e mungesës së vitaminës A:
Vitamina A është e rëndësishme për krijimin dhe riparimin e qelizave të lëkurës. Ajo gjithashtu ndihmon në luftimin e inflamacionit të shkaktuar nga probleme të ndryshme të lëkurës.
Mungesa e vitaminës A mund të jetë një nga arsyet e zhvillimit të ekzemës dhe problemeve të tjera të lëkurës.
Ekzema është një gjendje që shkakton lëkurë të thatë, kruajtje dhe inflamacion. Disa studime klinike kanë treguar se alitretinoina – një medikament me vitaminë A – është efektiv në trajtimin e ekzemës.
Në një studim 12-javor, njerëzit me ekzemë kronike që morën 10–40 mg alitretinoin në ditë panë një përmirësim deri në 53% të simptomave të tyre.
Mbani parasysh se lëkura e thatë mund të shkaktohet nga shumë faktorë, por mungesa kronike e vitaminës A mund të jetë një nga arsyet.
Problemet me sytë janë ndër pasojat më të njohura të mungesës së vitaminës A.
Në rastet ekstreme, mungesa e vitaminës A mund të çojë në verbëri të plotë ose dëmtim të kornesë, e cila mund të shfaqë shenja të quajtura pika të Bitot-it.
Një nga shenjat e para të mungesës së vitaminës A është pamundësia për të prodhuar lotë, duke shkaktuar tharje të syve.
Fëmijët në Indi, Afrikë dhe Azinë Juglindore, që kanë dieta të varfra me vitaminë A, janë më të rrezikuarit për zhvillimin e kësaj gjendjeje.
Shtesat ushqimore me vitaminë A mund të ndihmojnë në përmirësimin e kësaj gjendjeje. Një studim tregoi se dozat e larta të vitaminës A zvogëluan shfaqjen e syve të thatë me 63% tek foshnjat dhe fëmijët që morën suplementin për 16 muaj.
Mungesa e rëndë e vitaminës A mund të çojë në verbëri natare.
Disa studime kanë treguar përhapjen e lartë të kësaj gjendjeje në vendet në zhvillim.
Për shkak të seriozitetit të kësaj gjendjeje, profesionistët e shëndetit kanë ndërmarrë masa për të përmirësuar nivelet e vitaminës A tek njerëzit në rrezik.
Në një studim, gratë me verbëri natare morën vitaminë A përmes ushqimeve ose suplementeve, dhe të dy format treguan përmirësim. Pas 6 javësh trajtim, aftësia e tyre për t’u përshtatur me errësirën u përmirësua me mbi 50%.
Vitamina A është e domosdoshme për riprodhimin tek burrat dhe gratë, si dhe për zhvillimin e duhur të foshnjave.
Nëse po përjetoni vështirësi për të ngjizur, mungesa e vitaminës A mund të jetë një nga arsyet.
Studimet tregojnë se minjtë femra me mungesë të vitaminës A e kanë më të vështirë të mbeten shtatzënë dhe mund të kenë embrione me defekte të lindjes.
Hulumtimet gjithashtu sugjerojnë se meshkujt infertilë mund të kenë nevojë për më shumë antioksidantë për shkak të niveleve të larta të stresit oksidativ. Vitamina A është një nga antioksidantët që mund të ndihmojë në këtë proces.
Fëmijët që nuk marrin mjaftueshëm vitaminë A mund të përjetojnë rritje të ngadaltë.
Studime të ndryshme kanë treguar se suplementet me vitaminë A, të marra veçmas ose në kombinim me lëndë të tjera ushqyese, mund të ndihmojnë në rritje.
Në një studim me mbi 1,000 fëmijë në Indonezi, ata që kishin mungesë të vitaminës A dhe morën doza të larta të saj për 4 muaj, u rritën me 0.15 inç (0.39 cm) më shumë se fëmijët që morën placebo.
Infeksionet e shpeshta në fyt dhe kraharor mund të jenë një shenjë e mungesës së vitaminës A.
Një studim në Ekuador tregoi se fëmijët nënpeshë që morën 10,000 IU vitaminë A në javë, kishin më pak infeksione respiratore sesa ata që morën placebo.
Megjithatë, një analizë e disa studimeve tregoi se suplementet me vitaminë A mund të rrisin rrezikun e infeksioneve respiratore me 8%.
Plagët që nuk shërohen mirë pas një dëmtimi ose operacioni mund të jenë të lidhura me nivele të ulëta të vitaminës A.
Kjo për shkak se vitamina A ndihmon në prodhimin e kolagjenit, një komponent i rëndësishëm për shëndetin e lëkurës.
Studimet tregojnë se si vitamina A e marrë me gojë, ashtu edhe ajo e aplikuar në lëkurë, mund të ndihmojnë në përmirësimin e shërimit të plagëve.
Vitamina A ndihmon në zhvillimin e lëkurës dhe lufton inflamacionin, prandaj mund të ndihmojë në parandalimin ose trajtimin e akneve.
Studimet kanë treguar se njerëzit me nivele të ulëta të vitaminës A kanë më shumë gjasa të kenë akne.
Një nga trajtimet më të njohura me vitaminë A për aknet është isotretinoina (Accutane), e cila është shumë efektive, por mund të ketë efekte anësore si ndryshime në humor dhe defekte të lindjes.