5 gjëra që duhet të bëni çdo ditë për një jetë të gjatë dhe të shëndetshme
Edhe pse shumë faktorë që ndikojnë në jetëgjatësi janë jashtë kontrollit tonë, zgjedhjet e përditshme, si ushqyerja dhe ritmi i gjumit, mund të ndikojnë shumë në jetëgjatësinë dhe shëndetin e përgjithshëm. Portali Health intervistoi katër ekspertë të jetëgjatësisë, të cilët ndanë zakonet e tyre personale për një jetë më të gjatë dhe më të shëndetshme. Ja cilat janë sugjerimet e tyre:
1. Bëj prioritet stërvitjen e përditshme
Monica Driscoll, doktore shkencash dhe profesoreshë në Universitetin Rutgers e specializuar në kërkimin mbi plakjen, thekson rëndësinë e aktivitetit fizik të rregullt. Ajo stërvitet çdo ditë, përfshirë katër ditë vrap ose jogging për 45 minuta, dy ditë stërvitje me pesha me një trajner personal dhe një ditë not bashkë me ushtrime shtrirjeje.
Driscoll shpjegon se stërvitja është thelbësore për ruajtjen e një metabolizmi të shëndetshëm, përmirësimin e cilësisë së gjumit dhe zgjatjen e periudhës së shëndetit. Ajo gjithashtu përmirëson humorin dhe qartësinë mendore. Sipas hulumtimeve, personat që stërviten 2-4 herë më shumë se 75 minutat e rekomanduara të aktivitetit intensiv në javë kanë një ulje prej 19% të rrezikut të vdekjes dhe një reduktim prej 31% të rrezikut për sëmundje kardiovaskulare.
Driscoll nxit të gjithë të gjejnë mënyra të vogla për të përfshirë aktivitetin fizik në rutinën e tyre, si ecjet e përditshme ose programet e thjeshta të shëndetit online, duke theksuar se edhe përpjekjet minimale mund të përmirësojnë ndjeshëm shëndetin.
2. Ruaj lidhjet shoqërore
Dr. Scott Kaiser, mjek geriater dhe drejtor i Institutit Neuroshkencor të Paqësorit, thekson rëndësinë e lidhjeve shoqërore, veçanërisht për shkak të epidemisë së vetmisë në Amerikë, ku gjysma e të rriturve deklarojnë se ndihen të izoluar. Studimet tregojnë se lidhjet e forta shoqërore mund të përmirësojnë shanset për mbijetesë deri në 50%.
Kaiser i jep përparësi ruajtjes dhe forcimit të marrëdhënieve, duke e konsideruar ndërveprimin shoqëror po aq të rëndësishëm sa hidratimin. Ai angazhohet aktivisht me të tjerët në situata të përditshme, si p.sh., gjatë blerjes së ushqimeve, dhe merr pjesë në programe vullnetare për të ndihmuar ata që kanë nevojë për shoqëri.
Ai beson se lidhjet shoqërore janë po aq të rëndësishme sa ushqyerja e shëndetshme dhe gjumi cilësor, duke ftuar të tjerët të jenë të ndërgjegjshëm për kujdesin ndaj jetës së tyre shoqërore.
3. Ndrysho rutinën e ushtrimeve
Linda Ercoli, doktore shkencash dhe drejtoreshë e përkohshme e Qendrës së Jetëgjatësisë në UCLA, përkrah një regjim të larmishëm të ushtrimeve. Ajo thekson nevojën për diversitet për të forcuar grupe të ndryshme muskujsh dhe për të promovuar shëndetin e përgjithshëm.
Organizata Botërore e Shëndetësisë rekomandon përfshirjen e aktiviteteve të përziera, përfshirë ushtrimet për balancën dhe ato funksionale, për të zvogëluar rrezikun e rënies tek të moshuarit. Për ata që nisin një rutinë ushtrimesh, Ercoli sugjeron fillimin me hapa të vegjël për të shmangur lodhjen dhe për të vendosur objektiva specifike mbi kohën dhe shpeshtësinë e ushtrimeve.
4. Ndjek një dietë që imiton agjërimin
Valter Longo, doktor shkencash dhe studiues në Universitetin e Kalifornisë së Jugut, ndjek një dietë që imiton agjërimin, të cilën e ka zhvilluar vetë. Ai praktikon një periudhë 12-orëshe të ngrënies së kufizuar në kohë dhe ndjek 2-3 cikle të kësaj diete çdo vit, e cila përfshin konsumimin e vakteve me kalori të ulëta, me pak proteina dhe karbohidrate, ndërsa ndjek regjimin e ushqimit të rregullt.
Ky qasje imiton përfitimet e agjërimit me ujë pa hequr plotësisht ushqimin. Studimet paraprake sugjerojnë se kjo mund të ulë moshën biologjike dhe të përmirësojë funksionin e sistemit imunitar si dhe ndjeshmërinë ndaj insulinës.
Megjithatë, është e rëndësishme të konsultoheni me një specialist shëndetësor përpara se të provoni këtë dietë, veçanërisht gratë shtatzëna, nënat që ushqejnë fëmijën me gji dhe të sëmurët, pasi mund të shkaktojë efekte anësore si marramendje ose lodhje.
5. Qasju problemit në mënyrë holistike
Ercoli beson në një qasje gjithëpërfshirëse ndaj plakjes së shëndetshme, duke integruar ushqimin e balancuar, ushtrimet e rregullta dhe menaxhimin e stresit. Ajo ka mësuar për zakonet e shëndetshme që në moshë të re për shkak të problemeve shëndetësore në familje dhe tani përdor një qasje të shumëfishtë për jetëgjatësinë.
Ajo nënvizon rëndësinë e menaxhimit të stresit, i cili është i lidhur me rreziqe të ndryshme shëndetësore, përfshirë sëmundjet e zemrës dhe çrregullimet e humorit. Teknikat si meditimi, joga dhe kalimi i kohës në natyrë mund të ndihmojnë në lehtësimin e stresit.
Nëse stresi bëhet i mbingarkueshëm, kërkimi i mbështetjes nga një specialist i shëndetit mendor mund të ofrojë strategji efektive për përballimin e tij.
